Ptaki śpiewające Azji Południowo-wschodniej są przedmiotem intensywnego i często nielegalnego handlu. Hodowane są one jako zwierzęta domowe, wykorzystywane w konkursach śpiewu, konsumowane a także bywają składnikami leków w medycynie tradycyjnej. Bardzo duży procent ptaków śpiewających jest również eksportowanych. Handel jest często niezgodny z prawem i niezrównoważony. Obejmuje on setki gatunków i miliony pojedynczych osobników, dlatego właśnie handel został uznany za podstawowe zagrożenie dla zachowania bioróżnorodności awifauny tego regionu. Szczególnie zagrożony jest obszar Wielkich Wysp Sundajskich (Brunei, Bali, Jawa, Kalimatan, Sumatra, Singapur, Malezja, południowa Mjamna i południowa Tajlandia). Teren ten zaliczany jest do tzw. gorących punktów bioróżnorodności, ponieważ występuje tam ponad 850 gatunków ptaków, spośród których spora część charakteryzuje się wysokim endemizmem (występują tylko na ściśle określonym, stosunkowo niewielkim terenie). Według danych zamieszczonych w Czerwonej Liście IUCN ocenia się, że w Indonezji występuje najwięcej gatunków ptaków zagrożonych wyginięciem.
Dlaczego właśnie tu?
Problem odławiana dzikich ptaków handlu nimi wynika głównie z aspektu kulturowego. W Azji Południowo-wschodziej ptaki śpiewające są ulubionymi zwierzętami domowymi, przy czym posiadanie rzadkiego okazu świadczy o wysokim statusie społecznym właściciela. Z jednej strony zwierzęta te stanowią powszechny obiekt zainteresowania na rynku, a z drugiej – praktycznie każdy może je kupić (bez względu na status społeczny). Jednak nie chodzi tylko o wykorzystanie ich jako zwierzęta domowe. Konkursy śpiewu ptaków są również ważne pod względem ekonomicznym - zapewniają dodatkowy dochód rodzinie. Choć tradycja mogła ewoluować i zmieniać się z upływem czasu, kultura utrzymywania ptaków ugruntowała się i przekształciła w sport oraz ogromny przemysł. Obejmuje on dostawców klatek, żywności, suplementów itp. Istnieje mnóstwo „ptasich klubów” ", gdzie konkursy śpiewu są ważnym „sportowym” wydarzeniem, co czyni je dochodowym biznesem. Chociaż w Indonezji jest wielu legalnych hodowców, nadal istnieje niepokojąco wysoka liczba kłusowników, a także hurtowni i sklepów, nielegalnie handlujących dzikimi ptakami. Dzieje się tak głównie dlatego, że ludzie wierzą, iż dzikie ptaki śpiewają lepiej, są silniejsze i zdolniejsze niż hodowlane. Niestety, ogromna ich liczba nie przeżywa w klatce więcej niż kilka dni.
Dlaczego teraz?
Stopień eksploatacji populacji ptaków śpiewających w Azji jest katastrofalny, a ponadto od dawna był rażąco zaniżony. Pozyskiwanie rzetelnych informacji na temat stanu dzikiej populacji nie następuje tak szybko, jak tempo wymierania poszczególnych gatunków. W dodatku tylko część z nich jest chroniona na podstawie krajowych i międzynarodowych przepisów. Niestety ich egzekwowanie uważa się za niewystarczające dla wielu gatunków priorytetowych.
Celem kampanii jest zmniejszenie i zaradzenie obecnemu kryzysowi wymierania gatunków ptaków śpiewających w regionie Azji, a także zwiększenie świadomości w społecznościach zoo oraz poza nimi. Ważne jest, żeby dzięki zaangażowaniu ludzi oraz wsparciu finansowemu uratować jak najwięcej ptaków przed wyginięciem.
Kampania koncentruje się na następujących działaniach:
W obrębie EAZA:
• Zwiększenie świadomości wśród ogółu społeczeństwa i społeczności zoo.
• Pozyskiwanie funduszy na rzecz ochrony gatunkowej i siedliskowej
• Dostarczenie pomysłów i informacji, które umożliwią edukację ekologiczną w ogrodach zoologicznych.
• Zapewnienie specjalistycznej wiedzy oraz wsparcia osób doświadczonych i chętnych do podjęcia działań kampanijnych w celu wspomożenia programów hodowlanych i związanej z nimi działalności badawczej ex-situ.
W zasięgu naturalnym:
• Wzrost świadomości regionalnej i wdrażanie strategii edukacji ekologicznej we współpracy z lokalnymi i międzynarodowymi zainteresowanymi stronami.
• Opracowanie regionalnych wytycznych dotyczących hodowli wszystkich gatunków kampanijnych oraz wspieranie ich legalnej i naukowej hodowli w regionie.
• Uświadomienie zdolności do egzekwowania prawa w regionie.
• Zainicjowanie, rozwijanie i wspieranie regionalnych ośrodków hodowli zwierząt, jeśli zostanie to uznane za konieczne.
• wspieranie inicjatyw badawczych mających na celu poprawę naukowej bazy programów reintrodukcyjnych.
Opracowano na podstawie materiałów dostępnych na stronie ZOO Wrocław oraz https://www.silentforest.eu/about/
Przydatne linki:
