Kampania EAZA na Rzecz Ochrony Obszarów Polarnych 2013/2015

Logo
Logo kampanii EAZA na Rzecz Ochrony Obszarów Polarnych

Kampania Europejskiego Stowarzyszenia Ogrodów Zoologicznych i Akwariów poświęcona problemom obszarów polarnych dotyczy zmian klimatu, eksploatacji biegunów oraz ochrony gatunków tam występujących.

 

Cele kampanii:

 ·        wskazanie społeczeństwu prostych rozwiązań mających na celu obniżenie emisji CO2 (np. jazda na rowerze, sadzenie drzew)

 ·        zachęcanie do zmiany zachowań poprzez przyłączanie się do akcji "Pull the plug", czyli Wyciągnij wtyczkę z gniazdka!

 plugkékWiele urządzeń elektrycznych posiada opcję stand-up, która jest trybem czuwania sygnalizowanym przez czerwoną lub niebieską diodę. W tym czasie urządzenia choć nie pracują,  to pobierają energię elektryczną od 0.5 do 30 W. Pozostawiając je w trybie stand-by tracimy pieniądze i jednocześnie stajemy się odpowiedzialni za globalne ocieplenie, gdyż pobór prądu generuje wytwarzanie CO2

 

 ·        uświadomienie przywódcom świata o konieczności zmiany polityki emisji CO2 (docelowo poniżej poziomu 350ppm!)

 ·        utrwalenie pozytywnych zachowań na poziomie jednostki, instytucji, społeczeństwa i całego świata

 Dlaczego obszary polarne potrzebują działań ochronnych?

Regiony polarne są najzimniejszymi rejonami naszej planety. Należące do tych rejonów Arktyka i  Antarktyda wykazują odmienny charakter. Podczas gdy obszar Arktyki oprócz Oceanu Arktycznego obejmuje również kontynenty (północne rejony Kanady, Finlandii, Norwegii, Rosji, Szwecji, Alaskę, Grenlandię i Islandię), Antarktyda jako odrębny kontynent jest otoczona przez Ocean Południowy. Stąd obydwa te rejony charakteryzuje odmienny klimat – Antarktyda o klimacie glacjalnym jest jednocześnie najzimniejszym oraz najbardziej wietrznym obszarem polarnym, podczas gdy klimat Arktyki jest kontynentalny i subalpejski. Zróżnicowane są również ekosystemy Arktyki – od wiecznego lodu po tajgę i lasy borealne w południowych jej regionach.

Rejony polarne w sposób naturalny w cyklu rocznym topnieją i ponownie zamarzają. Głównym zagrożeniem dla nich jest wzrost temperatury powietrza i mórz. Średnia globalna temperatura, która od końca XIX w. wzrosła o 0,8ºC, jest zdecydowanie wyższa w rejonach polarnych, kwestia ta również dotyczy oceanów. O 10 % w ciągu ostatnich 30-tu lat zmniejszyła się  także  pokrywa śnieżna rejonów polarnych z czego większe jej spadki zanotowano na półkuli północnej. Ostatnie dwie dekady to również przyśpieszone topnienie lodowców. Wprawdzie lodowce Arktyki z wyłączeniem tych na Alasce nie tracą dużo masy, lecz ich spore rozmiary oznaczają, że będą jednym z najważniejszych źródeł wzrostu poziomu mórz w przyszłości. Obecnie jednak znaczący zaś wpływ na podnoszenie poziomu mórz ma Antarktyda, której zachodni półwysep jest jednym z najszybciej topniejących obszarów na Ziemi. Zmiany klimatyczne zachodzące na biegunach mają poważny wpływ na gatunki tam żyjące, z których większość jest uzależniona od lodu morskiego.

Niedźwiedzie polarne (Ursus maritimus) szeroko rozpowszechnione w całej okołobiegunowej Arktyce, w celu zdobycia pożywienia przemierzają ogromne obszary lodu morskiego.Jako drapieżcy potrzebują ciągłego dostępu do dużych obszarów, po których mogą swobodnie poruszać się i polować na foki będące podstawą ich pożywienia. Chociaż są wspaniałymi pływakami, rosnące odległości między lądem a dryfującymi taflami lodu powodowane jego topnieniem powodują, że pokonywanie tych odległości staje się coraz trudniejsze i jest niejednokrotnie przyczyną utonięć niedźwiedzi.Często również dryfowanie na lodzie utrudnia niedźwiedziom zdobycie pożywienia. Niekiedy źródłem pożywienia niedźwiedzi są wyrzucone na plażę martwe wieloryby czy morsy, jednak w dłużej perspektywie czasu ten rodzaj pożywienia czy też inny  (np. ptaki, jajka) jest dla nich jako wyspecjalizowanych drapieżców bardzo niekorzystny. Tak więc przetrwanie populacji niedźwiedzi polarnych jest uzależnione od dostępności pożywienia czyli fok oraz obszarów lodu gdzie niedźwiedzie mogą polować.

Mimo trudnych warunków panujących na obszarach polarnych, są one oazą dla rzadkich przedstawicieli fauny. Oprócz niedźwiedzia polarnego, wśród zagrożonych gatunków arktycznych, które obejmuje Kampania na Rzecz Ochrony Obszarów Polarnych, są również: lis polarny (Vulpes lagopus), wilk polarny  (Canis lupus arctos), halibut atlantycki (Hippoglossus hippoglossus), białucha (Delphinapterus leucas) foka pospolita (Phoca vitulina), piżmowół (Ovibos moschatus), renifer (Rangifer tarandus fennicus), gęś śnieżna (Chen caerulescens), sowa śnieżna (Bubo scandiacus), mors (Odobenus rosmarus), rosomak (Gulo gulo) oraz narwal (Monodon monoceros).

Negatywne skutki zmian klimatu mające wpływ na żyjące tam organizmy, widoczne są również na Antarktyce. Wprawdzie surowy klimat tego obszaru powoduje, że zamieszkuje go niewiele gatunków zwierząt, lecz otaczające je morza są bardzo bogate m.in. w kryl antarktyczny żerujący na mikroskopijnych glonach morskich, których siedliskiem jest lód morski. Utrata tych siedlisk powodowana zanikaniem lodu morskiego może w przyszłości uruchomić kaskadę likwidacji najniższych poziomów troficznych sieci pokarmowych w tym rejonie, co może skutkować wyginięciem kilku gatunków ryb, pingwinów, fok i wielorybów.

Gatunki z obszaru Antarktyki objęte kampanią: pingwin królewski (Aptenodytes patagonicus), pingwin Adeli (Pygoscelis adeliae), pingwin maskowy (Pygoscelis antarcticus), pingwin białobrewy (Pygoscelis papua), pingwin skalny (Eudyptes chrysocome), lampart morski (Hydrurga leptonyx) oraz uchatkowate z rodzaju Arctocephalus.

 Więcej informacji tutaj: http://www.poletopolecampaign.org/